Meget Elektrik Makina | İzmir | megetelektrik.com
  • Anasayfa
  • Aflatoksin Nedir?
Aflatoksin Nedir?

AFLATOKSİN NEDİR?

Son yıllarda yaşamımızı önemli ölçüde etkilediği için sıklıkla söz edilen aflatoksin, günlük yaşantımızda her yerde karşılaştığımız küflerden bazılarının, ürettikleri birçok kimyasal maddelerden biridir. Bu kimyasal maddelerden bazıları insanlarda ve hayvanlarda hastalığa sebep olduğu için bir tür zehir özelliği taşımakta ve aflatoksin de bunlardan biridir. Zaten, aflatoksin kelimesi de, onu yapan küfün adından (Aspergillus flavus ) ve zehir anlamına gelen "toksin" kelimesinden türetilmiştir.

AFLA + TOKSİN : AFLATOKSİN

Bu madde, bir çok organın yanısıra esas olarak karaciğerde etkili olmakta ve giderek karaciğer kanserine yol açmakta. Bu etki, genetik çalışmalarla son yıllarda kesinlik kazanmıştır. Ayrıca birçok ülkede yapılan çalışmalar, karaciğer kanserine yakalanan insan sayısı ile, tükettikleri aflatoksinli gıda arasında yakınlık olduğunu göstermiştir.

AFLATOKSİN EŞİTTİR KARACİĞER KANSERİ

İnsan sağlığını bozan bu etkiyi, aflatoksinin gıda maddesi içerisindeki çok düşük miktarları yapabilmektedir. Ülkemizde gıda maddelerinde bulunmasına izin verilen 5 ppb düzeyi, milyarda 5' in ifadesidir, yani 1 kg' da 5 mikrogram, 1 tonda 5 miligram, 1000 tonda 5 gram anlamına gelmektedir. Avrupa ülkelerinde ise bu sınır 2 ppb' dir.

1 kg gıda maddesinde 1 ppb aflatoksin , 0,000001 gram aflatoksin demektir.

AFLATOKSİN NASIL OLUŞUR?

Bir gıda maddesinde aflatoksinin oluşması için ilk şart, bu toksini yapan küfün sporlarının gıda maddesine bulaşması; daha önemli ikinci şart ise, gıdanın kendisinin ve bulunduğu ortamın, bu küf sporlarının çimlenerek çoğalmasını sağlayacak şartlara sahip olması. Küfün veya sporlarının insan sağlığına çoğu kez herhangi bir olumsuz etkisi olmamasına karşın, ürettikleri maddelerin bir kısmı zararlıdır ve bu maddelerin birçoğu yüksek sıcaklık ile ortadan kaybolmamaktadır. Küflerin gelişebildiği her gıda maddesinde aflatoksin veya benzeri başka bir zehirli maddenin meydana gelmesi ihtimali bulunmaktadır.

aflatoksin ürünler nelerdir

Bu yüzden, bu küf sporlarının gıda maddesine bulaşması önlenemiyorsa, aflatoksinin oluşmasını önlemek için, küfün gelişmesini önlemek gerekmektedir.

Aflatoksin yapan küflerin gelişmesi için 25-35 °C sıcaklığa ve %70'in üzerinde nispi neme (veya gıda maddesine 0,70'in üzerinde su aktivitesine) ihtiyaç vardır.

Küflerin nemli ve sıcak ortamlarda geliştiği herkes tarafından bilinmektedir. Bu açıdan bakıldığında, tarladan yeni hasat edilmiş biber; içerisinde barındırdığı nem oranı ve hasat zamanındaki hava sıcaklıkları nedeniyle, küflerin, özellikle de aflatoksin yapan küflerin (Aspergilius flavus ) çoğalabilmesi ve aflatoksin yapabilmesi için ideal bir ortam oluşturmaktadır. Havada ve toprakta her zaman bulunabilen bu küflere ait sporların biberlerin üzerine bulaşmış olması her zaman mümkündür. Bu bulaşmayı önlemek neredeyse imkansızdır, bu yüzden asıl önemli olan orada bulunan küf sporlarının gelişmesini sağlayan şartları ortadan kaldırmaktır. Bu durumda, ortamı soğutmak veya nemliliği kaldırmak;  aflatoksin üretmesini engelleyecektir.

AFLATOKSİNSİZ ÜRÜN EŞİTTİR SAĞLIKLI KUŞAKLAR

İMALATÇI, ÇİFTÇİDEN KURU DEĞİL TAZE ÜRÜN ALMALI ve KURUTMAYI KENDİSİ YAPMALIDIR.

* İşletmeler hijyenik olmayan görüntülerinden kurtarılıp, bir gıda imalat yerinin sahip olması gereken özelliklere kavuşturulmalı.

* Sap ve çekirdeğin çıkarılmasını kolaylaştırmak amacıyla yapılan ıslatma işleminin aflatoksin oluşumu yönümden önemli bir risk oluşturduğu yapılan çalışmalarla görülmüştür. Bu aşamanın düzeltilmesi; su oranının, su aktivitesini 0,75' in üstüne çıkarmayacak şekilde ayarlanması ve suyun homojen dağılımının sağlanması zorunludur. Aksi takdirde, kurutma aşamasında aflatoksin düzeyinin azaltılması başarılmış olsa bile, bu aşamada sorun yeniden kendini gösterecektir.

* İşlemeye alınacak biberlerde küflü ürünler ayıklanmalı ve bu ürünler imha edilmelidirler. Küflü olmadığı halde, kuruma vb. nedenle görüntüleri bozulmuş ürünler ise ayrı olarak öğütülüp aflatoksin analizleri olumlu sonuç alınması durumunda kullanılmalıdır.

* İmalatçıların ortak veya tek tek, kendilerine ait bir laboratuar sahibi olmaları ve aflatoksin konusunda oto-kontrol sistemi geliştirmeleri zorunludur. Bu, halk sağlığı yönünden önemli olduğu gibi, işlenen ürün partilerini harmanlayarak limitlerin altında aflatoksin içeren mamul madde elde edilmesini sağlayacaktır.

* Son olarak da, işlenmiş ürün aflatoksin oluşumuna imkan vermeyecek koşullarda depolanmalı, bu konuda etikete uyarıcı notlar hazırlanmalıdır.